Tου Κώστα Ζαφειρόπουλου - Εφημερίδα των Συντακτών
Η εταιρεία που «ξυρίζει» 5 ηπείρους με «ελληνικό προϊόν»… ξυρίζει ξαφνικά στην Ελλάδα και δεκάδες υπαλλήλους της, εξειδικευμένους επιστήμονες στον τομέα Ερευνας και Καινοτομίας ● Το κόκκινο στιλό των απολύσεων και το άτυπο καθεστώς τρομοκρατίας των εργαζομένων που υπαγορεύει ο εσωτερικός κανονισμός
Τη χαρακτηρίζουν το «ελληνικό θαύμα». Η BIC πρόσφατα γιόρτασε τα 50 χρόνια λειτουργίας του εργοστασίου της στην Ελλάδα με μια εκδήλωση όπου αναφέρθηκαν πολλές φορές ο ρόλος και η σημασία των εργαζομένων της στη μακροχρόνια παρουσία και επιχειρηματική επιτυχία της. Η ίδια ισχυρίζεται πως αποτελεί έναν από τους καλύτερους εργοδότες στη χώρα, απολαμβάνοντας ανάλογη προώθηση από πολλά μέσα ενημέρωσης. Η BIC, παγκόσμιος ηγέτης στα γραφικά, στους αναπτήρες και στις ξυριστικές μηχανές, υποστηρίζει πως αποτελεί μια μεγάλη οικογένεια για τους εργαζομένους της και μια επιχείρηση που επενδύει στην έρευνα και την καινοτομία, δίνοντας ίσες ευκαιρίες σε όσους εργάζονται για αυτήν. Πίσω από τις πύλες, όμως, του αχανούς εργοστασίου της BIC ΒΙΟΛΕΞ στην περιοχή της Ανοιξης, η εικόνα τελευταία θυμίζει περισσότερο παγερό χειμώνα.
Πρόσφατα η BIC προχώρησε στη διάλυση του τμήματος που είχε αποκλειστικό σκοπό την έρευνα και την καινοτομία (R&D) και το οποίο απαριθμούσε πάνω από 150 μέλη σε τρεις χώρες (Ελλάδα, Γαλλία και ΗΠΑ). Αποτέλεσμα αυτής της διάλυσης ήταν να ξεκινήσει μια διαδικασία αναίτιων, σύμφωνα με τους εργαζόμενους –και χωρίς αιτιολόγηση– απολύσεων στην Ελλάδα, με περισσότερους από 10 να χάνουν τη δουλειά τους τις τελευταίες εβδομάδες. Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός στους εργαζόμενους. Σε όσους τουλάχιστον μπορούσαν να ενημερωθούν ως προς το τι γίνεται, γιατί όσοι δουλεύουν στην παραγωγή είναι αποκομμένοι από εκείνους που εργάζονται στον τομέα της έρευνας.
Σύμφωνα με εργαζόμενους (πρώην και νυν) με τους οποίους συνομιλήσαμε, κάποιοι από τους απολυμένους είχαν άριστες επιδόσεις στην εργασία τους, έχοντας προσφέρει για πολλά χρόνια στην εταιρεία, έχοντας οικογένειες και παιδιά, γεγονότα που δεν έπαιξαν ρόλο στην απόφαση απόλυσης. Ως αιτία των απολύσεων παρουσιάστηκε η αναδιοργάνωση της εταιρείας και οι συνεπακόλουθες περικοπές προσωπικού.
Χωρίς προειδοποίηση
Οι εργαζόμενοι απολύθηκαν χωρίς προειδοποίηση, ερχόμενοι αντιμέτωποι με λιτές και συνοπτικές ανακοινώσεις από το τμήμα προσωπικού, που τους ενημέρωνε ότι παύουν να αποτελούν κομμάτι της επιχείρησης. «Κάθε μέρα δεν ξέραμε ποιος θα φύγει. Φώναζαν έναν έναν στο γραφείο προσωπικού, του ανακοίνωναν ότι από εκείνη τη μέρα παύει η σύμβασή του και μετά τους βλέπαμε να κλαίνε στον διάδρομο αποχωρώντας. Δεν υπήρχε κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο στις απολύσεις, μικροί ή μεγάλοι, με μεγάλη εμπειρία ή όχι, με περισσότερα ή λιγότερα προσόντα. Και δεν υπήρχε και καμία αιτιολόγηση» λένε εργαζόμενοι στην «Εφ.Συν.» (τα στοιχεία τους είναι στη διάθεση της εφημερίδας).
Είναι σοκαρισμένοι γιατί επί χρόνια αισθάνονταν ότι υπήρχε όντως ένα οικογενειακό κλίμα στην επιχείρηση, η οποία ευνοούσε όσους ήθελαν να προτείνουν έναν δικό τους άνθρωπο με προσόντα για την εταιρεία, που επένδυε στην καινοτομία και στην έρευνα, προσφέροντας αρκετά ικανοποιητικούς μισθούς. «Οταν πριν από κάποια χρόνια μπήκαμε στην εταιρεία, μας ρωτούσαν αν βάλαμε μέσο. Τώρα αυτό ακούγεται ειρωνικό» λέει εργαζόμενος στην «Εφ.Συν.».
Δυσεξήγητο
Πώς όμως εξηγείται το γεγονός ότι μια πολυεθνική επιχείρηση, μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες στην Ελλάδα και με καλή φήμη για το εργασιακό της περιβάλλον, σε μια περίοδο που η χώρα προσπαθεί να σταματήσει το braindrain, αδυνατεί να βρει τρόπους να μη χαθούν αρκετές θέσεις εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού; Πώς μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες στην Ελλάδα, που απασχολεί σχεδόν 1.500 εργαζόμενους, με μεγάλο κύκλο εργασιών και κερδοφορία, αδυνατεί να βρει τρόπους να μη χαθούν μερικές θέσεις εργασίας καταρτισμένου προσωπικού, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί σε άλλα τμήματα; Πόσοι ακόμα θα απολυθούν; Η BICBΙΟΛΕΞ δεν απάντησε στα ερωτήματα αυτά της «Εφ.Συν.».
Συνήθως όταν κάποιος/α απολύεται από την εταιρεία αποχωρεί την ίδια μέρα με ταξί που πληρώνει η BIC. Παράλληλα, δεν του/της επιτρέπουν ούτε να αποχαιρετήσει τους συναδέλφους του/της. Ως δικαιολογία, που μοιάζει με πρόφαση, γι’ αυτό είναι να προστατευτούν το… καλό κλίμα καθώς και τα ευαίσθητα δεδομένα της εταιρείας. Ολοι όσοι απολύθηκαν πάντως αποζημιώθηκαν κανονικά από την επιχείρηση.
Η περίοδος των απολύσεων έχει διαρκέσει πάνω από έναν μήνα και κάθε βδομάδα οι εργαζόμενοι έρχονταν αντιμέτωποι με νέες απώλειες συναδέλφων χωρίς σχετική ενημέρωση για το πότε θα ολοκληρωθεί αυτή η «αναδιοργάνωση». Πολλοί -από όσους έχουν απομείνει- ζουν σε ένα διαρκές κλίμα ανασφάλειας, άγχους και φόβου για το εργασιακό τους μέλλον. Καθένας/μία έχει στον νου ότι μπορεί να είναι ο επόμενος/η που θα κληθεί από το γραφείο προσωπικού για να ενημερωθεί πως είναι πλέον άνεργος/η.
Αναζητήσαμε και βρήκαμε τον εσωτερικό κανονισμό της εταιρείας όπου διαφαίνεται και ένα άτυπο καθεστώς τρομοκρατίας καθώς απαγορεύεται (άρθρο 27 του κανονισμού) -μεταξύ άλλων- η συγκέντρωση ατόμων για «μη υπηρεσιακούς λόγους» (!), η ανάγνωση εντύπων ή η χρήση ραδιοφώνου εν ώρα εργασίας, αλλά και η δημοσιοποίηση όσων καλούνται να αντιμετωπίσουν. Ρωτήσαμε την εταιρεία για τους λόγους ύπαρξης ενός τέτοιου κανονισμού, χωρίς να λάβουμε απάντηση.
Η BIC εμφανίζει μέσω δημοσιευμάτων μια εικόνα ανθοφορίας. «Ο κύκλος εργασιών της προσεγγίζει τα 200 εκατ. ευρώ. Το 2022 διαμορφώθηκε σε 182,1 εκατ. ευρώ, με αύξηση πωλήσεων 2,1% στην τοπική αγορά, όπου η εταιρεία, εκτός από ξυριστικά είδη, διαθέτει επίσης γραφικά είδη, αναπτήρες, καθώς και άλλαεμπορεύματα, όπωςενδεικτικά, αφρούς ξυρίσματος, καλσόν και κάλτσες. Με βάση τις επιδόσεις της, η BIC ΒΙΟΛΕΞ συγκαταλέγεται στις 200 κορυφαίες εταιρείες όσον αφορά τα EBIT, τον κύκλο εργασιών και τις εξαγωγές, και είναι μεταξύ των κορυφαίων 50 εταιρειών στον κλάδο FMCG στην Ελλάδα, με προϊόντα που κατέχουν την 61η θέση των εξαγόμενων προϊόντων της χώρας» (powergame.gr, 21/7/2024). Πάντως, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, η εταιρεία έκλεισε το 2022 με ζημιές προ φόρων 21,85 εκατ. ευρώ, σε αντίθεση με τη χρήση του 2021 όπου είχε εμφανίσει κέρδη 37,2 εκατ. ευρώ. Αναρωτηθήκαμε αν οι απολύσεις ήταν αποτέλεσμα των ζημιών, αλλά η εταιρεία δεν απάντησε.
Η απάντηση της εταιρείας στην «Εφ.Συν.»
«Στα 50 χρόνια λειτουργίας του, το εργοστάσιο της BIC ΒΙΟΛΕΞ στην Ελλάδα έχει προσφέρει ευκαιρίες σταθερής απασχόλησης σε περίπου 8.000 εργαζομένους. Αξίζει να σημειωθεί το ιδιαίτερα υψηλό –για την ελληνική αγορά– ποσοστό διατήρησης των εργαζομένων, που υπερβαίνει το 95% ετησίως, όλα αυτά τα χρόνια, και επιβεβαιώνει τις άριστες συνθήκες εργασίας και τον σεβασμό της εταιρείας στους ανθρώπους της. Σήμερα απασχολεί 1.500 εργαζομένους στα τμήματα παραγωγής, εμπορικού, καινοτομίας, έρευνας και ανάπτυξης (R&D)».
Οπως διαπιστώνεται από τη λιτή «απάντηση» του τμήματος Επικοινωνίας, η οποία ήρθε με καθυστέρηση μιας εβδομάδας, η BICBΙΟΛΕΞ δεν σχολιάζει ούτε βέβαια διαψεύδει το ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.». Εντελώς τυχαίο θα είναι και το γεγονός πως λίγες μέρες μετά την απάντηση της εταιρείας, εμφανίστηκε «διαφημιστικό» δημοσίευμα στο powergame.gr, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται πως ο όμιλος έχει κάνει «επενδύσεις-μαμούθ σε R&D», ενώ χαρακτηρίζεται ως ένας από τους 60 καλύτερους εργοδότες στην Ελλάδα, ο οποίος «προσλαμβάνει κατά μέσο 10 νέους μηχανικούς κάθε χρόνο από ελληνικά πανεπιστήμια». Παράλληλα, σε ένα εμφανώς άγαρμπο εταιρικό damagecontrol εμφανίστηκαν ανάλογα δημοσιεύματα στην «Καθημερινή» και σε οικονομικές ιστοσελίδες.
Στους διαδρόμους της εταιρείας, στο τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης (R&D), τα κλάματα άξιων και προσοντούχων (με μεταπτυχιακά, διδακτορικά, χρόνια εμπειρίας και αφοσίωσης) υπαλλήλων που φεύγουν ξαφνικά χωρίς να ξέρουν για ποιον λόγο απολύονται και χωρίς να μπορέσουν να χαιρετήσουν τους συναδέλφους τους δεν συνηγορούν στην ίδια εικόνα. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει καν σωματείο εργαζομένων σε μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας δεν διαγράφεται ούτε με μπλε στιλό ούτε με ξυραφάκια.
