Για τις 11 Οκτωβρίου ορίστηκε η εκδίκαση της αίτησης πτώχευσης που κατέθεσε στα τέλη Ιουλίου η ιστορική οινοποιία «Τσάνταλης», μία εξέλιξη η οποία δεν προέκυψε ως κεραυνός εν αιθρία.
Τα διογκούμενα, τα τελευταία χρόνια, χρέη της εταιρείας αυτή τη στιγμή κυμαίνονται κοντά στα 60 εκατομμύρια ευρώ. Περίπου τα μισά αποτελούν οφειλές προς τράπεζες, ενώ τα υπόλοιπα δημιουργήθηκαν από οφειλές στην εφορία, στον ΕΦΚΑ, σε προμηθευτές αλλά και στους εργαζόμενους.
Η εταιρεία, η οποία διατηρεί αμπελώνες στη Χαλκιδική με έκταση 145 στρέμματα, στο Άγιο Όρος με 700 στρέμματα, στη Ραψάνη με περίπου 800 στρέμματα, στη Μαρώνεια με 580 στρέμματα και στη Νάουσα με 200 στρέμματα και η οποία συνεργάζεται με πολλούς ακόμα σταφυλοπαραγωγούς, καλλιεργεί αμπέλια, οινοποιεί σταφύλια και αποστάζει τσίπουρα εδώ και περίπου έναν αιώνα. Έχει μάλιστα καταφέρει τις τελευταίες δεκαετίες να εξάγει τα προϊόντα της σε περισσότερες από 50 χώρες, ανοίγοντας συνεχώς το εύρος του κύκλου εργασιών της αλλά και την κερδοφορία της και δημιουργώντας ένα πολύ ισχυρό όνομα.
Και λόγω αυτού του ειδικού βάρους του ονόματός της είναι που, μαζί με τα πρώτα προβλήματα που έφερε η κακοδιαχείριση των τελευταίων ετών, εμφανίστηκαν και οι υποψήφιοι επενδυτές.
Για την εξαγορά της λοιπόν ακούστηκε αρχικά το όνομα της Mantis Group, σχήμα το οποίο ανέλαβε τα ηνία της οινοποιίας «Μαλαματίνα» πριν 2 χρόνια. Υπενθυμίζουμε πως σε αυτή την περίπτωση είχε δοθεί ένας πολύμηνος και εμβληματικός απεργιακός αγώνας δεκάδων εργαζομένων που διεκδικούσαν την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας και ανάκλησης των απολύσεων όσων εργαζομένων είτε αποτελούσαν κόκκινο πανί για την εργοδοσία –λόγω της συνδικαλιστικής τους δράσης– είτε δεν υπέγραφαν ατομικές συμβάσεις.
Ταυτόχρονα όμως ενδιαφέρον έδειξε και η εταιρεία Ελληνικά Οινοποιεία (Hellenic Wineries), που το 2022 «έσωσε» την «Μπουτάρης» ενώ πρόσφατα εξαγόρασε και το φυσικό μεταλλικό νερό Ιόλη. Στο συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχήμα εκτός της συμμετοχής των αδελφών Ηλία και Θωμά Γεωργιάδη, που δραστηριοποιούνται επίσης στον κλάδο του real estate μέσω της Premia, συμμετέχει και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο.
Η συγκεκριμένη πρόταση είναι και αυτή που έχει κάνει ήδη σχετικές κινήσεις τους τελευταίους μήνες, καθώς δημιούργησε τη θυγατρική εταιρεία Vinitus, η οποία δημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 2023 με σκοπό να διαχειρίζεται, εκτός των άλλων, τους αμπελώνες του Τσάνταλη, τους οποίους μισθώνει από το 2023 η Ελληνικά Οινοποιεία, προκειμένου να μην απαξιωθούν οι συγκεκριμένες καλλιέργειες και ταυτόχρονα να δημιουργήσει ένα ικανό διάδοχο σχήμα αξιοποίησής τους σε περίπτωση που προχωρήσει η εξαγορά της οινοποιίας της Βορείου Ελλάδας.
Το «μπρα ντε φερ» μεταξύ επενδυτών και τραπεζών που έφερε την «πτώχευση»
Πληροφορίες αναφέρουν πως η συμφωνία εξαγοράς της εταιρείας έχει κολλήσει στην αδυναμία των υποψήφιων επενδυτών και των τραπεζών να βρουν κοινό έδαφος για την αναδιάρθρωση και το «κούρεμα» των χρεών της «Τσάνταλης» προς τις 4 συστημικές τράπεζες.
Το ύψος των μη υπηρετούμενων υποχρεώσεών της φέρονται να ξεπερνούν τα 66 εκατομμύρια ευρώ, ενώ την οικονομική της κατάσταση ήδη είχε παραδεχθεί η ίδια η εταιρεία που έκανε λόγο για «τη γενική ρευστότητα της που δεν βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Όσον αφορά στη σωστή διαχείριση της ρευστότητας, αυτή πραγματοποιείται με το συνδυασμό ρευστών διαθεσίμων, εγκεκριμένων τραπεζικών πιστώσεων και αυστηρή παρακολούθηση των ταμειακών ροών. Η εταιρεία πλέον δεν διασφαλίζει επαρκή πιστωτικά όρια χρηματοδότησης».
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Οικονομικού Ταχυδρόμου, οι οφειλές της προς τις 4 τράπεζες κυμάνθηκαν σε πάνω από 4,4 εκατομμύρια ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς στην οποία διατηρεί και μια ακόμη οφειλή ύψους 6,6 εκατ. ευρώ. Στην Εθνική Τράπεζα η οφειλή υπερβαίνει τα 9,5 εκατομμύρια ευρώ. Στην Eurobank ξεπερνά τα 7,7 εκατομμύρια ευρώ και στην Alpha Bank τα 11,6. Επίσης, έχει οφειλή ύψους 1,359 εκατομμύρια ευρώ στην QQUANT Master Serviser, 2,088 εκατομμύρια στη ΔΟΥ Πολυγύρου, 6,847 εκατομμύρια προς τον ΕΦΚΑ και 10,674 εκατομμύρια προς τους προμηθευτές της. Τέλος, στα 3 εκατομμύρια κυμαίνονται οι οφειλές της προς τους εργαζόμενους στην παραγωγή, στις πωλήσεις καθώς και στο διοικητικό προσωπικό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επιχειρηματικό σχήμα «Ελληνικά Οινοποιεία» κατέθεσε πρόταση προς τις πιστώτριες τράπεζες η οποία έκανε λόγο για κούρεμα των χρεών στα 11 εκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που οι ίδιες δεν φαίνονται διατεθειμένες να πέσουν κάτω από τα 25 εκατομμύρια.
Ως απότοκο του ναυαγίου των διαπραγματεύσεων αλλά και της παύσης λειτουργίας του οινοποιείου τους τελευταίους μήνες, η εταιρεία κατέθεσε αίτηση πτώχευσης, η οποία αναμένεται να εκδικαστεί από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης στις 11 Οκτωβρίου.
Οι αθέατες ζωές των εργαζομένων πίσω από τα επιχειρηματικά πλάνα
Αναφέραμε ήδη για την περίπτωση της οινοποιίας «Μαλαματίνα», ενώ, μέσα σε δεκάδες άλλες, μας ήρθαν στον νου οι περιπτώσεις της «Fieratex», της «Βαρβαρέσος», της Sonoco, μεγάλων παραγωγικών μονάδων οι οποίες είτε έκλεισαν οριστικά, είτε «πτώχευσαν» έτσι ώστε να παραδοθούν «καθαρές» στους νέους επενδυτές.
Τα, δυσθεώρητα για εμάς, οικονομικά μεγέθη των επενδυτικών πλάνων, τα επιχειρηματικά «ρίσκα» και οι ισολογισμοί του ενός ή του άλλου ομίλου, οι συμφωνίες (πάνω ή κάτω από το τραπέζι) για τα κουρέματα των χρεών, οι (καθόλου σπάνιες) μεσολαβήσεις κυβερνητικών στελεχών, αλλά και οι νόμοι περί πτωχεύσεων που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα των επιχειρηματιών, αποτελούν την μία όψη του νομίσματος.
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη. Αυτή της πολύμηνης απληρωσιάς, των ελαστικών μορφών απασχόλησης, των απολύσεων και της ανεργίας, των όλο και λιγότερων δυνατοτήτων διεκδίκησης δεδουλευμένων και στοιχειωδών δικαιωμάτων από τους εργαζόμενους.
Θέλοντας να συμβάλλει στην ανάδειξη μίας πραγματικότητας που κρύβεται επιμελώς ή παίρνει συνήθως μικρότερη έκταση στα σχετικά ρεπορτάζ και η οποία αφορά τους όρους ζωής των εργαζομένων, το Kosmodromio.gr ήρθε σε επαφή με τον Θανάση Καλιγά, Πρόεδρο του Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων «Τσάνταλη» αλλά και με Γιάννη Νιβορλή, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Εμφιαλωμένα Ποτά (ΠΟΕΕΠ), μέλος του Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων στη «Μαλαματίνα» και μέλος των Διοικήσεων της ΓΣΕΕ και του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.
Ζητήσαμε να μας ενημερώσουν για το τι βιώνουν οι εργαζόμενοι όλο αυτό τον καιρό, για το πώς είναι να ζεις απλήρωτος για 7 ή και περισσότερους μήνες, για το ποια είναι η θέση τους για τις εξελίξεις στην εταιρεία αλλά και για τις κινητοποιήσεις τις οποίες διοργανώνουν αυτή την περίοδο.
Πρόεδρος Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων Τσάνταλη: «Χωρίς μισθό εδώ και πολλούς μήνες, η επόμενη μέρα της εταιρείας να συμπεριλαμβάνει τους εργαζόμενους»
Ο Θανάσης Καλιγάς μας ενημέρωσε για το πότε άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα προβλήματα στην εταιρεία: «Ήδη από το 2010-2011, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη συλλογική σύμβαση εργαζομένων και με τη δικαιολογία της πίεσης των τραπεζών, μας ζητήθηκε να μειωθεί ο χρόνος εργασίας μας από 8ωρο σε 7ωρο, ενώ αργότερα έγινε και 6ωρο, με τις συνεπακόλουθες μειώσεις στους μισθούς μας. Κάτι που δεχτήκαμε, ύστερα από αποφάσεις που πήραμε από τις γενικές μας συνελεύσεις, αναμένοντας κάθε χρόνο την εκπλήρωση της υπόσχεσης για επαναφορά του κανονικού ωραρίου αλλά και του μισθού που είχαμε. Απολύσεις στο τμήμα της παραγωγής δεν είχαν υπάρξει, αλλά δεν υπήρχε καμία αναπλήρωση θέσεων μετά τις συνταξιοδοτήσεις συναδέλφων. Πρώτη καθυστέρηση μισθοδοσίας, είχαμε ήδη από το 2016, όπου έπαυσε η σταθερή ροή και ήμασταν συνήθως 1-2 μήνες μέσα. Κατάσταση που άλλαξε προσωρινά επί πανδημίας, όπου υπήρξαν αυξήσεις στις πωλήσεις αλλά και χρηματοδότηση της εταιρείας η οποία αναγκάστηκε να μας δηλώσει και κάποια 8ωρα μετά από αρκετά χρόνια έτσι ώστε να μπορέσει να πάρει τη χρηματοδότηση αυτή».
«Από την άνοιξη του 2023, τα προβλήματα γιγαντώθηκαν» συνέχισε ο πρόεδρος του σωματείου. «Μας έλειπαν καπάκια, φελλοί, φιάλες και οι ελλείψεις αυτές σταματούσαν την παραγωγή, ενώ οι πωλήσεις συνέχιζαν να βρίσκονται σε καλά επίπεδα. Την ίδια περίοδο είχε ξεκινήσει η αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή, γεγονός για το οποίο μας ενημέρωνε η διοίκηση της εταιρείας, ζητώντας παράλληλα από εμάς υπομονή στη νέα περίοδο απληρωσιάς που βιώναμε και μεγάλωνε μήνα με τον μήνα. Ήταν αρκετές οι φορές που, είτε στο κυλικείο, είτε μέσα στις εγκαταστάσεις εμφιάλωση ακούσαμε το περιβόητο “κάντε λίγο υπομονή ακόμα” και “βάλτε και εσείς λίγο πλάτη”. Τελικά πλάτη βάλαμε και παραπάνω από μία φορά αλλά το μόνο που κερδίσαμε είναι αρκετοί από εμάς να έχουν να πληρωθούν 7 και 8 μήνες αλλά και να αναμένουμε τα επιδόματα αδείας καθώς και τα Δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων. Στις περιπτώσεις εργαζομένων σε άλλους τομείς της εταιρείας όπως το διοικητικό προσωπικό, τα χρωστούμενα είναι πολλά παραπάνω».
Σε σχέση με την απόφαση της επίσχεσης εργασίας διευκρίνισε: «Είχαμε φτάσει να παίρνουμε μηνύματα για το πότε υπάρχουν τα απαραίτητα υλικά για να δουλέψουμε, ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι ακόμα και το κλαρκ που χρησιμοποιούμε στην μονάδα παραγωγής είχε ξεμείνει από πετρέλαιο. Ήμασταν ήδη απλήρωτοι για πολλούς μήνες, υπήρχαν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης, πολλές οικογένειες έμειναν χωρίς εισόδημα, αδυνατούσαν να πληρώσουν το νοίκι τους ή κινδύνευαν να το χάσουν σε πλειστηριασμό ή να έχουν επαρκή τρόφιμα. Και είναι μέσα σε αυτή τη συνθήκη που αποφασίσαμε, από τις αρχές Οκτωβρίου του 2023, να πάρουμε την απόφαση για επίσχεση εργασίας διεκδικώντας την εξόφληση των δεδουλευμένων μας, στην οποία συμμετέχουν και τα περίπου 70 μέλη του σωματείου που ήμασταν στην παραγωγή, ενώ σταδιακά συμμετείχαν στην επίσχεση συνάδελφοι από τα γραφεία της εταιρείας, πωλητές αλλά και εργαζόμενοι στα κτήματα. Σε αυτή τη μάχη για τη διεκδίκηση των δεδουλευμένων μας και για αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής, οι εργαζόμενοι στεκόμαστε όλοι μαζί.
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το τί ακριβώς θα συμβεί τους επόμενους μήνες με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εταιρείας. Εμείς ξέρουμε ότι θέλουμε να δουλέψουμε χωρίς χρωστούμενα και με δικαιώματα. Και για αυτό το σκοπό είμαστε διατεθειμένοι να παλέψουμε, αναγνωρίζοντας πως τα πρόβληματά μας είναι προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές χιλιάδες εργαζόμενοι στη χώρα, και ξέροντας επίσης πως ο αγώνας μας και μία νικηφόρα έκβασή του, δεν θα αφορά στενά τους 150 εργαζόμενους της συγκεκριμένης επιχείρησης. Αλλά μπορεί να επηρεάσει ευρύτερα το πώς ζει, το πώς αναγκάζεται να δουλέψει ή το πώς βρίσκεται στις ουρές της ανεργίας από τη μία μέρα στην άλλη, η εργατική τάξη της χώρας».
Γιάννης Νιβορλής: «Τα ντουβάρια του εργοστασίου πάνε μαζί με τους εργαζόμενους»
Σε ερώτησή μας για την απάντηση της εργοδοσίας απέναντι στην απόφαση δεκάδων εργαζομένων να προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας ο Γιάννης Νιβορλής απάντησε πως στα τέλη του Ιουλίου οι εργαζόμενοι δέχτηκαν εξώδικα από την εταιρεία στα οποία επισυνάπτονταν δηλώσεις οικειοθελούς παραίτησης τις οποίες κανένας εργαζόμενος δεν υπέγραψε: «Τις πρώτες ημέρες οι δηλώσεις οικειοθελούς παραίτησης έγιναν δεκτές από το σύστημα Εργάνη 1, ενώ είναι γνωστό πως κάτι τέτοιο πλέον δεν γίνεται αν δεν υπογράφονται από τον εργαζόμενο και ειδικά στην περίπτωση επίσχεσης εργασίας. Μετά από καταγγελίες του Σωματείου και της ΠΟΕΕΠ στο αρμόδιο ΣΕΠΕ καθώς και στη ΔΥΠΑ αλλά και συνάντηση που είχαμε με το Υπουργείο Εργασίας παρουσία και του βουλευτή του ΚΚΕ, Λεωνίδα Στολτίδη, οι οικειοθελείς αποχωρήσεις κρίθηκαν άκυρες και έτσι οι εργαζόμενοι κατάφεραν τον πρώτο τους στόχο. Δηλαδή να συνεχίσουν να λαμβάνουν το πενιχρό επίδομα της επίσχεσης εργασίας από τη ΔΥΠΑ, αλλά και να δηλώσουν πως είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν αρκεί να υπάρξει εξόφληση των πολύμηνων οφειλών που έχει η εταιρεία απέναντί τους».
Σε σχέση με τις κινητοποιήσεις των τελευταίων εβδομάδων ο πρόεδρος της ΠΟΕΕΠ ανέφερε:
«Τα δύο τελευταία Σάββατα υπήρξε συγκέντρωση και ενημέρωση των εργαζομένων στην πύλη του εργοστασίου, όπου υπήρχε μαζική παρουσία και φάνηκε η αγωνιστική διάθεση ανεξαρτήτως των εξελίξεων της πτώχευσης ή της πιθανής εξαγοράς της εταιρείας. Ακούμε πολλά για πιθανούς επενδυτές, αλλά εμάς οι ανάγκες μας είναι ξεκάθαρες: Οι εργαζόμενοι διεκδικούν άμεση εξόφληση των δεδουλευμένων τους αλλά και πλήρη συμπερίληψή τους με τους ίδιους όρους εργασίας και με συλλογική σύμβαση στην επόμενη μέρα της εταιρείας, όποιο κι αν είναι τελικά το επενδυτικό σχήμα που θα την πάρει. Έχουν γίνει ήδη επαφές με μικρομεσαίους αγρότες στους οποίους η εταιρεία οφείλει επίσης τεράστια ποσά που ξεπερνούν ανά περιπτώσεις και τα 2 έτη και πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή ένα μέτωπο μικροαγροτών και εργαζομένων που θα διεκδικούν την εξόφλησή τους αλλά και τις θέσεις εργασίας τους, μπορεί να φέρει τα αποτελέσματα που θα δώσουν μία ανάσα σε εκατοντάδες οικογένειες που αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα λόγω των οφειλών της εταιρείας.
Μιλάω καθημερινά με εργαζόμενους. Βιώνουν ένα τρομερό άγχος για το τί πρόκειται να γίνει με την εταιρεία, αλλά έχουν πλέον καταλάβει ότι μόνο οι ίδιοι και μόνο συλλογικά, μέσα από το σωματείο τους και μέσα από την οργανωμένη πάλη τους, μπορούν να δώσουν λύση στα προβλήματά τους. Θέλουν να γίνει κατανοητό σε κάθε ενδιαφερόμενο, όπως αναφέρουν σε κάθε συνάντηση, πως δε θα αγοράσει κάποιος απλά τα ντουβάρια και τα μηχανήματα του εργοστασίου, χωρίς να διασφαλιστούν και οι δικές τους θέσεις εργασίας. Ως τις 11 Οκτώβρη και με ενδιάμεσο σταθμό τη διαδήλωση στα εγκαίνια της ΔΕΘ αλλά και σε όποια αγωνιστική απόφαση πάρει το Σωματείο μέσα από τις γενικές συνελεύσεις του, η Ομοσπονδία θα σταθεί στο πλευρό των εργαζομένων στον δίκαιο αγώνα που δίνουν».
